Θεοφανώ:

H Eλληνίδα που εκπολίτισε τους Γερμανούς

Με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται τελευταία για διορισμό «κομισάριου» που θα κυβερνά την Ελλάδα και τα απανωτά προσβλητικά δημοσιεύματα και δηλώσεις για τη χώρα μας, μου ήρθε στο μυαλό ένα άγνωστο στο ευρύ κοινό ιστορικό επεισόδιο των ελληνογερμανικών σχέσεων.

Τέτοιου είδους ιστορικές αναφορές δεν συνηθίζεται να γίνονται γιατί δεν είναι «πολιτικά ορθό» να έχουμε και μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας…

Εννοείται πως και αυτοί που μας κυβερνούν δεν εμπνέονται από τέτοιες ιδέες και ανέχονται τα πάντα από τον πολιτικοοικονομικό υπόκοσμο της Δύσης σε βάρος της πατρίδας μας.

Να κάνουμε μια παρένθεση εδώ και να πούμε πως οι Δυτικοί της εποχής, ουσιαστικά πελεκυφόροι βάρβαροι με υποτυπώδη πολιτισμό, ζούσαν σφάζοντες και σφαζόμενοι, έβλεπαν με φθόνο το Βυζάντιο.

Τους αρχηγούς των βαρβάρων της Δύσης ενοχλούσε, ανάμεσα σε άλλα, το γεγονός ότι ο Βυζαντινός Αυτοκράτωρ στην Ελληνική Ανατολή, ήταν η αυθεντική και αδιάκοπη συνέχεια των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων στους οποίους οι ίδιοι πάσχιζαν να μοιάσουν και να τους μιμηθούν. Παρακαλούσαν λοιπόν τον Πάπα να τους δώσει κανένα τίτλο για να έχουν και κάποια νομιμοποίηση στα μάτια των υπηκόων τους.

Αλλά ας πάμε στο θέμα. Τον καιρό που βασίλευε ο Αυτοκράτωρ Νικηφόρος Φωκάς (963 – 969), ο οποίος μη ξεχνάμε ελευθέρωσε την Κρήτη από τους Άραβες- και είχε το προσωνύμιο «pallida mors saracenorum», δηλαδή «ο χλωμός θάνατος των Σαρακηνών» -ήρθε στην Κωνσταντινούπολη απεσταλμένος από τον Γερμανό ηγεμόνα της εποχής Όθωνα (otto der grosse 962- 973) ένας επίσκοπος για να ζητήσει από τον Αυτοκράτορα την Βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοφανώ για σύζυγο του γιού του, Όθωνος Β’. Πολύ ωραία παραθέτει τα γεγονότα ο Γάλλος ιστορικός Γουσταύος Σλουμπερζέ:

«Ήρθε λοιπόν ο απεσταλμένος στην Κωνσταντινούπολη, είδε τον Αυτοκράτορα και του είπε: «Ο Αυτοκράτωρ της Γερμανίας Όθων, θέλει την πριγκίπισσα Θεοφανώ για σύζυγο του γιού του…». Ο Νικηφόρος Φωκάς τον διέκοψε στα λατινικά: «incredible audito», δηλαδή απίστευτο που το ακούω! Και μετά συνέχισε στα ελληνικά. «Αυτοκράτωρ είμαι μόνο εγώ. Ο Όθων είναι αρχηγός βαρβάρων…» Και έριξε στη φυλακή τον επίσκοπο.

Μετά από καιρό, ο διάδοχος του Νικηφόρου, ο Ιωάννης Τσιμισκής για πολιτικούς λόγους συνήνεσε στο γάμο… (τη Θεοφανώ) συνόδευσαν στη Γερμανία πλήθος Ελλήνων επιστημόνων, τεχνικών πχ. Υποδηματοποιοί, ράπτες, χρυσοχόοι, οικοδόμοι, ζωγράφοι, νομικοί, γιατροί κ.τ.λ., δηλαδή η τεχνολογία και ο πολιτισμός της εποχής, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στα ανάκτορα που έκτισε στη Θεοφανώ (δημιουργός του ονομαζόμενου «Γοτθικού ρυθμού», που είναι βυζαντινός περισσότερο μυτερός, για να γλυστρούν τα χιόνια) και τους οποίους παρακολουθούσαν και εδιδάσκοντο οι Γερμανοί.

Μεταξύ άλλων, η Θεοφανώ για πρώτη φορά εισήγαγε στην βάρβαρη τότε Δύση τη χρήση του πηρουνιού (φούρκα) για τη βρώση του κρέατος και των άλλων εδεσμάτων μιας βασιλικής τράπεζας, αφού μέχρι τότε ακόμα και οι Γερμανοί "βασιλείς" και "ευγενείς" έτρωγαν με... γυμνά χέρια.

Η Θεοφανώ, ωραιοτάτη και πολύ μορφωμένη, διαπαιδαγώγησε το γιό της Όθωνα Γ’ τόσο ώστε απεκλήθη «θαύμα του κόσμου» (mirabilia mundi).
Από το γάμο Θεοφανούς – Όθωνος Β’ εγεννήθη ο Όθων Γ’, ο οποίος λόγω θανάτου του πατέρα του ανήλθε στο θρόνο σε ηλικία 3 ετών μόλις, με Αντιβασίλισσα τη μητέρα του, που ουσιαστικά κυβέρνησε τη Γερμανία (972 – 983), την οποία και εκπολίτισε, όπως παραδέχεται ο Γερμανός ιστορικός Φ. Σλόσσερ.»

Του Πέτρου Λυραντωνάκη
thermopilai.org